TỘI HIẾP DÂM (ĐIỀU 141 BLHS 2015)

 

Điều 141 BLHS 2015 quy định:

1. Người nào dùng vũ lực hoặc đe doạ dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác để giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân thì bị phạt tù từ 02 đến 07 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

1. Có tổ chức;
2. Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;
3. Nhiều người hiếp một người;
4. Phạm tội 02 lần trở lên;
5. Đối với 02 người trở lên;
6. Có tính chất loạn luận;
7. Làm nạn nhân có thai;
8. Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khoẻ hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%.
1. Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

1. Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khoẻ hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên.
2. Biết mình bị HIV mà vẫn phạm tội;
3. Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

4. Phạm tội đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều này, thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định tại các khoản đó.

5. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

 

PHÂN TÍCH ĐIỀU LUẬT:

* Thế nào là dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực?

Dùng vũ lực là dùng sức mạnh vật chất để tấn công người bị hại, có thể gây thiệt hại cho sức khoẻ, tính mạng của người bị hạị, làm tê liệt sự phản kháng của họ (ví dụ: đánh, đấm, đâm, chém, bắng người bị hại). Việc dùng vũ lực có thể công khai, cũng có thể bí mật, lén lút (ví dụ: đánh công khai trước mặt người bị hại, đánh sau lưng người bị hại để họ không biết ai đánh).

Đe doạ dùng vũ lực có nghĩa là đe doạ dùng sức mạnh vật chất như trên để người bị hại tin rằng nếu họ không chịu khuất phục thì sẽ bị người tấn công xâm phạm đến tính mạng, sức khoẻ của mình. Đe doạ dùng vũ lực thường đi kèm với những thái độ, cử chỉ, lời nói hung bạo, để tạo cảm giác cho người bị tấn công sợ rằng người phạm tội sẽ dùng bạo lực nếu họ không khuất phục.

* Lợi dụng tình trạng không thể tự vệ của nạn nhân

Theo quy định tại khoản 7 Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP thì lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân là việc người phạm tội lợi dụng tình trạng người bị hại lâm vào một trong những hoàn cảnh sau đây để giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác:

1. Người bị hại không thể chống cự được (ví dụ người bị hại bị tai nạn, bị ngất, bị trói, bị khuyết tật… dẫn đến không thể chống cự được.
2. Người bị hạn bị hạn chế hoặc bị mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi (ví dụ: người bị hại bị say rượu, bia, thuốc ngủ, thuốc gây mê, ma tuý, thuốc an thần, thuốc kích thích, các chất kích thích khác, bị bệnh tâm thần hoặc bị bênh khác… dẫn đến hạn chế hoặc mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi).

* Thủ đoạn khác

Theo hướng dẫn tại khoản 8 Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP thì thủ đoạn khác là bao gồm các thủ đoạn như đầu độc nạn nhân, cho nạn nhân uống thuốc ngủ, thuốc gây mê, uống rượu, bia hoặc các chất kích thích mạnh khác làm nạn nhân lâm vào tình trạng mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi để giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, hứa hẹn cho tốt nghiệp, cho đi học, đi thi đấu, đi biểu diễn ở nước ngoài để giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác

Căn cứ vào các hành vi hoặc điều kiện trên, người phạm tội thực hiện hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân

Theo hướng dẫn tại Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP thì các hành vi này được hiểu như sau:

- Giao cấu: là hành vi xâm nhập của bộ phận sinh dục nam vào bộ phận sinh dục nữ, với bất kì mức độ xâm nhập nào. Giao cấu với người dưới 10 tuổi được xác định là đã thực hiện không phụ thuộc vào việc đã xâm nhập hay chưa xâm nhập.

- Hành vi quan hệ tình dục khác là hành vi của những người cùng giới tính hay khác giới tính sử dụng bộ phận sinh dục nam, bộ phận khác trên cơ thể (ví dụ: ngón tay, ngón chân, lưỡi,…), dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, miệng, hậu môn của người khác với bất kì mức độ xâm nhập nào, bao gồm một trong các hành vi sau đây:

· Đưa bộ phận sinh dục nam xâm nhập vào miệng, hậu môn của người khác;

· Dùng bộ phận khác trên cơ thể (ví dụ: ngón tay, ngón chân, lưỡi…), dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, hậu môn của người khác.

(Theo khoản 5 Điều 2 nghị định 06/2019/NQ-HĐTP thì dụng cụ tình dục là những dụng cụ được sản xuất chuyên dùng cho hoạt động tình dục (ví dụ: dương vật giả, âm hộ giả, âm đạo giả…) hoặc những đồ vật khác nhưng được sử dụng cho hoạt động tình dục.

Trái ý muốn của nạn nhân có thể hiểu là người bị hại không đồng ý, phó mặc hoặc không có khả năng biểu lộ ý chí của mình đối với hành vi quan hệ tình dục cố ý của người phạm tội. Người phạm tội thực hiện các hành vi trên, trái với ý muốn của nạn nhân và nạn nhân có độ tuổi từ 16 tuổi trở lên thì phạm tội quy định tại khoản 1 và khoản 4 điều này. Cụ thể:

· Nạn nhân từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi thì phạm tội quy định tại khoản 4, với mức hình phạt tương ứng là 05 năm đến 10 năm tù giam.

· Nạn nhân từ đủ 18 tuổi trở lên thì phạm tội quy định tại khoản 1, với mức hình phạt tương ứng là 02 năm đến 07 năm tù giam.

 

* PHÂN TÍCH MỘT VÀI TÌNH TIẾT ĐỊNH KHUNG TĂNG NẶNG

Nếu người phạm tội thực hiện tất cả các hành vi trên và thuộc một trong các trường hợp tại khoản 2 thì mức hình phạt đối với họ sẽ cao hơn, cụ thể là từ 07 năm – 15 năm.

- Nhiều người hiếp một người: là trường hợp 02 người trở lên hiếp dâm 01 người. Cũng được coi là “nhiều người hiếp một người” nếu có từ 02 người trở kên cùng bàn bạc, thống nhất sẽ thay nhau hiếp dâm 01 người, nhưng vì lý do ngoài ý muốn mới có 01 người thực hiện được hành vi hiếp dâm.

Không coi là nhiều người hiếp một người, nếu có từ 02 người trở lên câu kết với nhau, tổ chức, giúp sức cho 01 người hiếp dâm (trường hợp này là đồng phạm).

- Phạm tội từ 02 lần trở lên: là trường hợp người phạm tội đã thực hiện hành vi phạm tội từ 02 lần trở lên nhưng chưa bị truy cứu trách nhiệm hình sự và chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

- Có tính chất loạn luân: là phạm tội với người cùng dòng máu về trực hệ, với anh chị em cùng cha mẹ, anh chị em cùng cha khác mẹ hoặc cùng mẹ khác cha. Phạm tội với cô, dì, chú, bác, cậu, cháu ruột. Phạm tội với con nuôi, bố nuôi, mẹ nuôi. Phạm tội với con riêng của vợ, con riêng của chồng, bố dượng, mẹ kế. Phạm tội với con dâu, bố chồng, mẹ vợ, con rể.

(Quy định tại Điều 4 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP)

* THỰC TIỄN XÉT XỬ:

Bản án số 230/2017/HSST của Toà án nhân dân Quận Thủ Đức ngày 18/7/2017 đã xử phạt bị cáo Nguyễn Hữu T về tội hiếp dâm, theo quy định tại Điều 111 BLHS 1999. Cụ thể như sau:

Ngày 28/11/2016, bị cáo T đã đến nhà bị hại – là người yêu cũ của bị cáo. Trong lúc nói chuyện thì có xảy ra mâu thuẫn cãi nhau, người bị hại yêu cầu T về nhưng T không về mà. T đóng cửa rồi đè nạn nhân xuống nệm, dùng tay bịt miệng rồi lấy khăn nhét vào miệng. Thấy nạn nhân chống cự, T dùng tay trái bóp cổ, tay phải cởi quần nạn nhân và thực hiện hành vi giao cấu với nạn nhân.

Theo Bản kết luận giám định pháp y về tình dục số 169/TD.16 kết luận: màng trinh dãn rộng, không rách, phết dịch âm đạo, có tinh trùng.

TAND cấp sơ thẩm nhận định, bị cáo T đã có hành vi dùng vũ lực để thực hiện hành vi giao cấu, trái ý muốn của nạn nhân. Nên có đủ cơ sở pháp lý kết luận bị cáo phạm tội “hiếp dâm”. Tại thời điểm bị cáo thực hiện hành vi phạm tội thì bị hại chỉ ở độ tuổi 16 tuổi 10 ngày, đây là tình tiết định khung quy định tại khoản 4 của Điều 111 (từ 05 năm đến 10 năm). Bị cáo có hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 46 BLHS 1999, nên TAND cấp sơ thẩm quyết định xử phạt bị cáo 05 năm tù giam.

Mọi thắc mắc pháp lý xin liên hệ:

Luật sư Trần Thị Hoà

Hotline: 0973.520.805

Email: cvtranhoa@gmail.com