Thực chất, việc đóng bảo hiểm là quyền lợi của người lao động vì người sử dụng lao động phải đóng 21,5% còn người lao động chỉ phải đóng 10,5% trên tổng lương đóng bảo hiểm. Có khá nhiều công ty, tuy thoả thuận với người lao động một mức lương cao nhưng sẽ thoả thuận lại với người lao động về mức lương đóng bảo hiểm xã hội chỉ bằng với mức lương tối thiểu phải đóng bảo hiểm.
Ví dụ cụ thể như:
Ngày 15/01/2017, Ông K được nhận vào làm tại công ty cổ phần PN với mức lương 19 triệu đồng. Tuy nhiên hai bên chỉ ký hợp đồng lao động xác định thời hạn 12 tháng tính từ ngày 15/01/2017 đến ngày 14/01/2018 với mức lương cơ bản là 5.000.000 đồng/tháng. Đồng thời, ký kết phụ lục hợp đồng lao động xác định mức lương và phụ cấp là 19.000.000 đồng. Ngày 28/02/2017, ông K nhận được thông báo với nội dung kết thúc Hợp đồng lao động giữa ông và công ty, ngày kết thúc làm việc là 25/02/2017.
Ông K đã khởi kiện tại Toà án và có yêu cầu khởi kiện là yêu cầu công ty đóng BHXH, BHYT, BHTN cho ông với mức lương 19.000.000 đồng kể từ ngày 15/01/2017 đến ngày 14/01/2018.
Cả toà án cấp sơ thẩm và phúc thẩm đều tuyên buộc Công ty cổ phần PN nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho ông K với mức lương, phụ cấp là 19 triệu đồng chứ không phải căn cứ theo Hợp đồng lao động với mức lương 5 triệu đồng, kể từ ngày 15/01/2017 đến ngày 14/01/2018. Lý do:
Căn cứ theo Quyết định số 595/QĐ-BHXH ngày 14/04/2017 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, khoản 1 và điểm a khoản 2 Điều 4 Thông tư số 47/2015/TT-BLĐTBXH ngày 16/11/2015 của Bộ Lao động – Thương binh xã hội hướng dẫn thực hiện một số điều về HĐLĐ, kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất của Nghị định số 05/2015/NĐ-CP ngày 12/01/2015 của chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số nội dung của Bọ luật lao động. Mức tiền lương và phụ cấp ghi trên hợp đồng được áp dụng để tính số tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp phải nộp là 19.000.000 đồng/tháng. Việc các bên thoả thuận mức lương tham gia bảo hiểm là 5 triệu đồng là không đúng quy định pháp luật.
Dựa trên thực tế các bản án đã qua xét xử của toà án và quy định của pháp luật thì các thoả thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về mức lương đóng bảo hiểm để giảm số tiền đóng bảo hiểm là vi phạm quy định của pháp luật. Nếu có tranh chấp thì toà án sẽ căn cứ vào mức lương thực tế để xác định mức lương đóng bảo hiểm.
